به نام دادار اورمزد
تقديم به روح خداوندگار فرهنگ - تاريخ و ادب پارسي
فردوسي بزرگ
دريغ است که ايران ويران شود
کنام شيران و پلنگان شود
به نام دادار اورمزد
ناگفته هاي تاريخ ايران زمين
آيا ميداند : اولين مردماني كه سيستم اگو يا فاضلاب را جهت تخليه آب شهري به بيرون از شهر اختراع
كرد ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه اسب را به جهان هديه كردند ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه حيوانات خانگي را تربيت كردند و جهت بهره مندي از آنان استفاده
كردند ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه مس را كشف كرد ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه آتش را در جهان كشف كردند ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه ذوب فلزات را آغاز كردند ايرانيان بودند در شهر سيلك در اطراف
كاشان
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه كشاورزي را جهت كاشت و برداشت كشف كردند ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه نخ را كشف كردند و موفق به ريسيدن آن شدند ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه سكه را در جهان ضرب كردند ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه عطر را براي خوشبو شدن بدن ساختند ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه كشتي يا زورق را ساختند به فرمان يكي از پادشاهان زن ايراني بوده
است
آيا ميدانيد : اولين ارتش سواره در دنيا توسط سام ايراني اختراع شد با 115 سرباز
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه حروف الفبا را ساختند در 7000 سال پيش در جنوب ايران ، ايرانيان
بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه شيشه را كشف كردند و از آن براي منازل استفاده كردند ايراينان بودند
به نام دادار اورمزد
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه زغال سنگ را كشف كردند ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه مقياس سنجش اجسام را كشف كرد ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه به كرويت زمين پي بردند ايرانيان بودند
آيا ميدانيد : اولين مردماني كه پا به قاره آمريكا گذاشتند ايراينان و ارتش داريوش بوده است و
كريستف كلب و واسكودوگاما بر اثر خواندن كتابهاي ايراني كه در كتابخانه واتيكان بوده به فكر قاره
پيمايي افتاده اند
آيا ميدانيد : كلمه شاهراه از راهي كه كورش بين سارد پايتخت كارون و پاسارگاد احداث كرد گرفته
شده
آيا ميدانيد : ابوريحان بيروني به چرخش زمين پي برده بود واين گاليله نبوده است كه نخستين بار به
چرخش زمين اشاره كرده است .
آيا ميدانيد : كورش بزرگ در شوروي سابق شهري ساخت به نام كورپوليس كه خجند امروزي نام دارد
آيا ميدانيد : كورش بزرگ پس از فتح بابل به معبد مردوك رفت و براي اداي احترام به بابلي ها به
خداي آنان ستايش كرد و در همان معبد كه بيش از 1000 متر بلندي داشت براي اثبات حسن نيت خود
به آنان تاج گذاري كرد
آيا ميدانيد : اولين هنرستان فني و حرفه اي در ايران توسط كورش بزرگ در شوش جهت تعليم فن و
هنر ساخته شد
آيا ميدانيد : ديوار چين با بهره گيري از ديواري كه كورش در شمال ايران در سال 544 قبل از ميلاد
ساخت ، ساخته شد
آيا ميدانيد : اولين سيستم استخدام دولتي به صورت لشگري و كشوري به مدت 40 سال خدمت و سپس
بازنشستگي و گرفتن مستمري دائم را كورش كبير در ايران پايه گذاري كرد
به نام دادار اورمزد
آيا ميدانيد : كمبوجبه فرزند كورش بدليل كشته شدن 12 ايراني در مصر و به جاي عذر خواهي فرعون
مصر از ايرانيان به دشنام دادن و تمسخر پرداخته بود و به همين دليل كمبوجيه با 250 هزار سرباز ايراني
در روز 42 از آغاز بهار 525 قبل از ميلاد به مصر حمله كرد و كل مصر را تصرف كرد و بدليل آمدن
قحطي در مصر مقداري بسيار زيادي غله وارد مصر كرد . اكنون در مصر يك نقاشي ديواري وجود دارد
كه كمبوجيه را در حال احترام به خدايان مصر نشان ميدهد . و به هيچ وجه دين ايران را به آنان تحميل
نكرد و بي احترامي به آنان ننمود
آيا ميدانيد : داريوش بزرگ طرح تعلميات عمومي و سوادآموزي را اجباري و به صورت كاملا رايگان
بنيان گذاشت كه به موجب آن همه مردم مي بايست خواندن و نوشتن بداند كه به همين مناسبت خط
آرامي يا فنيقي را جايگذين خط ميخي كرد كه بعدها خط پهلوي نام گرفت . ( داريوش به حق متعلق به
زمان خود نبود و 2000 سال جلو تر از خود مي انديشيد )
519 قبل از ميلاد نقشه ساخت پرسپوليس را – آيا ميدانيد : داريوش بزرگ در پايئز و زمستان 518
طراحي كرد و با الهام گرفتن از اهرام مصر نقشه آن را با كمك چندين تن از معماران مصري بروي كاغد
آورد
آيا ميدانيد : داريوش بزرگ بعد از تصرف بابل 25 هزار يهودي برده را كه در آن شهر بر زير يوق
بردگي شاه بابل بود آزاد كرد
آيا ميدانيد : داريوش در سال دهم پادشاهي خود شاهراي بزرگ كورش را به اتمام رساند و جاده
سراسري آسيا را احداث كرد كه از خراسان به مغرب چين ميرفت كه بعدها جاده ابريشم نام گرفت
آيا ميدانيد : اولين بار پرسپوليس به دستور داريوش بزرگ به صورت ماكت ساخته شد تا از بزرگترين
كاخ آسيا شبيه سازي شده باشد كه فقط ماكت كاخ پرسپوليس 3 سال طول كشيد و كل ساخت كاخ ۶۵
سال به طول انجاميد
آيا ميدانيد : داريوش بزرگ براي ساخت كاخ پرسپوليس كه نمايشگاه هنر آسيا بوده 25 هزار كارگر به
به نام دادار اورمزد
صورت 10 ساعت در تابستان و 8 ساعت در زمستان به كار گماشته بود و به هر استادكار هر 5 روز يكبار
يك سكه طلا ( داريك ) مي داده و به هر خانواده از كارگران به غير از مزد آنها روزانه 250 گرم گوشت
همراه با روغن – كره – عسل و پنير ميداده است و هر 10 روز يكبار استراحت داشتند
آيا ميدانيد : داريوش بزرگ در هر سال براي ساخت كاخ به كارگران بيش از نيم ميليون طلا مزد مي
داده است كه به گفته مورخان گران ترين كاخ دنيا محسوب ميشده . اين در حالي است كه در همان زمان
در مصر كارگران به بيگاري مشغول بوده اند بدون پرداخت مزد كه با شلاق همراه بوده است
آيا ميدانيد : تقويم كنوني ( ماه 30 روز ) به دستور داريوش پايه گذاري شد و او هياتي را براي اصلاح
تقويم ايران به رياست دانشمند بابلي “دني تون” بسيج كرده بود . بر طبق تقويم جديد داريوش روز اول
و پانزدهم ماه تعطيل بوده و در طول سال داراي 5 عيد مذهبي و 31 روز تعطيلي رسمي كه يكي از آنها
نوروز و ديگري سوگ سياوش بوده است
آيا ميدانيد : داريوش بزرگ پادگان و نظام وظيفه را در ايران پايه گذاري كرد و به مناسبت آن تمام
جوانان چه فرزند شاه و چه فرزند وزير بايد به خدمت بروند و تعليمات نظامي ببينند تا بتوانند از
سرزمين پارس دفاع كنند
آيا ميدانيد : كمبوجيه فرزند كورش بزرگ يكي از ستخت گير ترين پادشاهان تاريخ ايران در راه اجراي
عدالت و قانون بوده است . يك نمونه بارز آن كه مورخين بارها از آن ياد كرده اند ريشه كن كردن
رشوه گيري در دولت شاهنشاهي او بود . وي شخصي را كه از مقامات دولتي ايران بود و خبر رسيد از
مردم رشوه گرفته است را پوست بدنش را كند و آنرا پر از كاه كرد و در دروازه اصلي شهر آويزان
كرد و پسر همان شخص را به جاي پدر نشاند و به او گفت كه هر زمان شيطان خواست كه تو را فريب
دهد عاقبت رشوه گيري پدرت را ببين و از اين كار دوري كن .
آيا ميدانيد : داريوش بزرگ براي اولين بار در ايران وزارت راه – وزارت آب – سازمان املاك –
سازمان پست و تلگراف ( چاپارخانه ) را بنيان نهاد
به نام دادار اورمزد
آيا ميدانيد : اولين راه شوسه و زير سازي شده در جهان توسط داريوش ساخته شد
آيا ميدانيد : نخستين سروده جهان متعلق به ايرانيان است . گاتهاي زرتشت كه سروده هاي پند آموز
زرتشت است به عنوان نخستين اشعار جهاني برگزيده شده است . در ايران پيش از اسلام موسيقي نقشي
بسيار مهم در زندگي مردم ايران داشت به طوريكه در نبرد "ايسوس" و شكست شاهنشاه داريوش سوم
هخامنشي و آتش كشيده شدن ايران به دست اسكندر گجستك 320 نوازنده و موسيقيدان زن ايراني
اسير وي شد . يا شاهنشاهي بهرام گور و آوردن دهها موسيقيدان و نوازنده از هند به ايران و پخش
كردن آن افراد در شهرهاي ايران براي شاد كردن مردمان ايرا ن . يا موسيقيدان مشهور شاهنشاه
خسروپرويز باربد - نكيسا و بامشاد . همه اين اصول به ريشه دين بهي ( زرتشت ) باز ميگشت كه فرمان
به شاد بودن مردمان داده بود . در كارنامه شاهنشاه اردشير پاپكان در 1800 سال پيش اسامي سازهاي
ايراني رايج در بين مردمان ايران به اين ترتيب آمده است : عود معمولي ( تار ) رود هندي – بربط –
چنگ – تبيره ( طنبور ) – سه تار عود سه تار – زنگ – ناي – قره ني – سنتور – نقاره – طبل – تنبك –
سنج – چنگ بادي – شينك . ولي پس از اسلام موسيقي و ساز و شادي حرام و گناه اعلام شد !
آيا ميدانيد : داريوش بزرگ براي جلوگيري از قحطي آب در هندوستان كه جزوي از ايران بوده سدي
عظيم بروي رود سند بنا نهاد
آيا ميدانيد : داريوش در سال 521 قبل از ميلاد فرمان داد : من عدالت را دوست دارم ، از گناه متنفرم
و از ظلم طبقات بالا به طبقات پايين اجتماع خشنود نيستم
آيا ميدانيد : در دوره شاهنشاهي اشكانيان برق و باطري براي نخستين بار در جهان كشف شده بود . اين
باطري از دل خاكهاي بغداد كه قلمرو پادشاهي ايران بود و توسط ايرانيان ساخته شده بود در سال 1938
توسط كونيگ آلماني بدست آمد و به ثبت رسيد و هم اكنون در موزه بغداد نگهداري ميشود .
آيا ميدانيد : ساختمانهاي ضد زلزله در عصر هخامنشيان پايه گذاري شده است . بناهاي ساخته شده در
2500 سال پيش در مجتمع پاسارگارد تحمل زلزله با شدت 7 ريشتر را دارند.اين بنا ها بر روي دو پي
به نام دادار اورمزد
قراردارند كه پي اول از سنگ و ملات و ساروج بوده و پي دوم فقط از سنگ مي باشد كه بر روي پي اول
مي لغزد و به اين ترتيب مي تواند در برابر زلزله مقاومت كند .اين شيوه جز جديدترين تكنولوژي سازه
مي باشد كه در دنيا انجام مي شود و ايرانيان در زمان هخامنشيان به آن پي برده بودند و چقدر اسفناك
است كه پس از 2500 سال در اين كشور زلزله 5 ريشتري باعث مرگ 40000 ايراني مي شود. همانطور
كه آگاه هستيد ايران در خط زلزله خيز جهان قرار دارد و بناهاي پرسپوليس و پاسارگاد كه از 2500 سال
پيش تاكنون باقي مانده است گواي اين سند است
آيا ميدانيد : سيستم اداره كشور به صورت پادشاهي براي نخستين بار در جهان توسط ايران پايه گذاري
شده است . اين سيستم كه الان در كشورهاي پيشرفته اي از قبيل : انگلستان - سوئد - اسپانيا - تايلند –
ژاپن ( امپراتوري يا همان پادشاهي ) - دانمارك - بلژيك - لوكزامبورگ - هلند - نروژ - استراليا و . . .
اجرا ميشود در بيش از 6000 سال پيش توسط كيومرث ها و جمشيد ها و هوشنگ ها اجرا و بنيان نهاده
شد . به صورتي كه جمشيد شاه تمام مردان روحاني و مذهبي را به قشر راهنماي مردم تبديل كرد و
اجازه ورود آنان به مسائل داخلي جامعه را نداد و به آنان مكاني در خارج از شهر داد تا به ارشاد ديني
مردم بپردازند . آثار به ثبت رسيده شده در مسجد سليمان خوزستان ( مربوط به هوشنگ شاه ) يكي از
افتخارات ديرينه ايران دارد . نمونه اي از اقدامات پادشاهان 6000 سال پيش ايران :
هوشنگ شاه داراي انجمن پادشاهاي و رايزني حكومتي بود است
هوشنگ شاه سپاهي نظامي براي دفاع از ايران تشكيل داد
هوشنگ شاه جشن سده را كه جشن ملي بود و هم اكنون هم وجود دارد را بنا نهاد و آنرا جشن شادي
براي شكف آتش براي اولين بار در دنيا نام نهاد
هوشنگ شاه در طول چهل سال پادشاهي خود بر هفت كشور تسلط داشت و آن كشورها را تحت حمايت
ايران قرار داد
به نام دادار اورمزد
بعد از وي جمشيد شاه بر تخت نشست و ذوب فلزات و نرم كردن آهن را آغاز كرد و از آن ابزار آلات
جنگي و دفاعي ساخت
جمشيد شاه با آب و خاك و آهك و . . . خشت و ساروج ساخت و از آن ها گرمابه و . . . ساخت
آيا ميدانيد : كلمه تخت جمشيد واقعي نيست و تنها يك نام براي محفوظ ماندن كاخهاي داريوش بزرگ
است تا از دست ويرانگر سپاه اسلام به دور بماند . تخت جمشيد در لغت به معني محل تاجگذري و تخت
شاهنشاهي جمشيد شاه پيشدادي كه به مقام والايي مهر ايزدي رسيده بود و در نزد جهان آن روزگار در
6000 سال پيش ارزش و مقام بزرگي داشته است . به همين دليل كاخ هاي داريوش بزرگ نام حقيقي
اش شهر پارسه است و يوناني ها آن را پرسپوليس ناميدند به معني پرس = پارسه - پارس + پوليس =
شهر و در كل به معني شهر پارسه ناميدند و تخت جمشيد تنها يك نام رويايي است كه پس از ورود اسلام
به ايران روي آن گذاشته شد تا سپاه ويرانگر اسلام آنرا مورد هجوم قرار ندهد . همانطور كه آرامگاه
كورش بزرگ را ايرانيان تغيير نام دادند و نام مقبره مادر سليمان را روي آن گذاشتند . يا نمونه ديگر
تخت سليمان كه هيچ مفهوم تاريخي ندارد و در اصل آتشكده آذرگشنسب نام داشته و تنها براي محفوظ
ماندن اين مكانها از دست اعراب بدوي و شتر سوار مردم باهوش ايران نام اين مكانهاي ارزشمند را تغيير
دادند
آيا ميدانيد : تاريخچه نام سرزمينهاي آذربايجان ما برگرفته شده از سنت نيك زرتشت گرامي است .
اين نام از زبان پهلوي گرفته شده است و در حقيقت آتروپاتان بوده است . به چم ( معني ) نگهدارنده
آتش . به مرور زمام آن تغيراتي گرفت و آذرآبادگان شد و هم اكنون آذربايجان
آيا ميدانيد : پرچم كشور تركيه كنوني برگفته شده از آيين ميترايي سرزمين ايران است . رنگ سرخ و
ماه آن به گفته مورخان بيرق شناس همان آيين ميترايي و مهر و خورشيد است . اين كشور تا قبل از
يورش سپاه اسلام يكي از شهرهاي كوچك ايران بوده است و فرهنگ و سنت مردمانش بسيار برگرفته
شده از سنتهاي ايراني است
به نام دادار اورمزد
آيا ميدانيد : شهر فيروز آباد كنوني در استان فارس همان اردشيرخره - شهر بنا شده توسط شاهنشاه
ارشير ساساني است
آيا ميدانيد : امپراتوري شاهنشاهي اشكانيان در اواخر حكومتش به بيش از 240 كشور و حكومت مستقل
تقسيم شده بود و ايران تجزيه شده بود و اين اردشير پاپكان بود كه بارديگر ايران را از نابودي حتمي
نجات داد و همه شهرهاي تجزيه شده را گردهم در آورد و امپراتوري ساساني را بنا نمود كه برگرفته از
تمدن كهن پارس بود
آيا ميدانيد : پايتخت كشور از دست رفته ايراني - آذربايجان - كه باكو نام دارد ريشه تاريخي نامگذاري
اش از باگوان - باگاوان - بادكوبه - پهلوي ايراني گرفته شده است . اين واژه در پارسي باستان به چم (
معني ) سرزمين خدايان بوده است كه پس از يورش سپاه اسلام تغيير لغتي پيدا نمود و باكويه ناميده شد
آيا ميدانيد : پايتخت عراق كنوني كه بغداد ناميده ميشود واژهاي كاملا ايراني است و اين شهر پايتخت
ايران بوده است ( تيسفون ) . بغداد به معني بغ + داد به چم ( معني ) داده شده از طرف خداوند . در
تاريخ ايران باستان آمده است كه در اين شهر شاهنشاه انوشه روان هفته اي يكبار دادگستري مينموده و
داد مظلومان را بررسي ميكرده است
آيا ميدانيد : شاهنشاه شاهپور ساساني در كنار كاخ پرسپوليس ( تخت جمشيد ) رفت و نياكان خود را
ستايش كرد . وي نخست يزدان پاك را ستايش كرد - سپس نياي خود را ستايش كرد - سپس
شاهنشاهاني كه پرسپوليس را ساختند ( داريوش و خشيارشا ) را ستايش كرد و براي آنان از خداوند طلب
آمرزش نمود و در نهايت در كنار اين بناي باشكوه ايراني شراب نوشيد
آيا ميدانيد : بسيار از آيين هاي دين مسيحيت برگرفته شده از آيين ميترايي ايراني است كه در هفت
هزار سال پيش در سرزمين مقدس ايران بوجود آمده است . حتي اسامي روزهاي آنان نيز ريشه اي
ايراني دارد . مانند : دوشنبه ( مه شيد ايراني ) = ماندي يا شنبه ( كيوان شيد = ساتورن ايراني ) =
به نام دادار اورمزد
ساتوردي و يا يكشنبه ( مهرشيد ايراني ) = ساندي كه همان روزي است كه كنستانيتن در سال سيصد و
بيست و يك ميلادي آنرا تعطيل رسمي و روز جهاني مهر اعلام نمود
آيا ميدانيد : كشور تركستان كنوني همان توران باستاني است و در زمانهاي شاهنشاهي كياني و
پيشدادي سالها با ايران جنگيدند . سپس با به قدرت رسيدن شاهنشاهي هخامنشي و اشكاني و ساساني يكي
از شهرهاي كوچك ايران شد .
آيا ميدانيد : شاهنشاه كمبوجيه فرزند كورش بزرگ در نخستين اقدام بعد از نشستن بر اريكه
شاهنشاهي آسيا به مدت 3 سال تمام خدمات نظامي ( سربازي ) و ماليات ها را براي مردمان كشورهاي
تحت كنترل ايران بخشيد . به طوري كه هرودوت مينويسد پس از مرگ وي با اينكه مشكل روحي پيدا
كرده بود ولي تمام كشورهاي آسيا براي وي گريستند .
آيا ميدانيد : واژه پاردايز در زبان انگليسي از باغهاي سلطنتي كورش بزرگ گرفته شده است . كورش
در پايتخت امپراتوري خود باغهاي عظيمي را بنا نهاد كه آنها را پرديس نام نهاده بود و به مرور زمان آن
به پارادايز انگليسي تبديل شد .
آيا ميدانيد : پس از يورش سپاه اسلام به ايران مردمان بهدين ايران زمين را "گبر" خوانده شدند . گبر
واژه اي است از پهلوي به چم ( معني ) مرد و در كردي و بلوچي نيز همين معنا را دارد . ولي اعراب به
زرتشتيان ايران واژه گبر دادند به چم كافر . از ديگر نامهايي كه به ايرانيان نسبت دادند واژه مجوس بود
كه گرفته شده از مگوش در زبان پهلوي به چم ( معني ) مغ و پيشواي ديني زرتشتي است . ولي سپاه اسلام
مجوس را به معني پيروان كافر و آتش پرست به ايرانيان يكتا پرست نسبت دادند . از ديگر واژه هايي كه
اعراب وحشي بر مردمان پاك ايران نام نهادند واژه عجم بوده است . به طوري كه علي بن ابي طالب در
خطبه اي به مردم ميگويد : سلام بر شما مردمان كوفه كه شما شوكت عجمان را از بين برديد ( تاريخ
( طبري - جلد 6 - ص 2208
به نام دادار اورمزد
آِيا ميدانيد : فيلسوف ايراني زرتشتي "ابن المقفع" توسط مسلمانان حاكم بر ايران تكه تكه شد . ابن المقفع
نامش پيش از اينكه به ظاهر مسلمان شده باشد روزبه بوده است . ولي از شدت خفقان و فشار مذهبي
اسلامي در آن دوران خود را به ظاهر مسلمان مي نامد ولي در باطن زرتشتي اصيل بود . نام پدرش
دادويه بود و از شهر اردشير خوره ( فيروز آباد كنوني ) بود . وي دانشمندي بزرگ بود كه كتابهاي كليله
و دمنه - سيرت انوشيروان - خداي نامه - كتب ارسطو و . . . را به عربي و فارسي ترجمه نمود . مورخين
گفته اند روزي او از كنار درب مهر ( آتشكده اي ) عبور ميكرد و به زبان بلند شعري خواند : اي خانه مهر
گر شدم از تو برون - با چشمي اشكبار و قلبي پر خون - سوگند به خاك درت اي درگه مهر - تن بردم و
دل نهادم آنجا به درون . اين شعر وي را عده اي شنيدند و به خليفه تازي حاكم بر ايران خبرش را
رساندند و وي دستور داد كه او را تكه تكه كنند به اين صورت كه نخست دست اش را بريدند و سپس
پاهايش را بريدند آنگاه دستهاي و پاهاي بريده را در جلوي ديدگان ابن المقفع در آتش انداختند و
سوزاندند و سپس بدنش را با خنجري پاره پاره كردند . اين بزرگ مرد ايران در سال 143 هجري در
سن 36 تكه تكه شد ولي خاطره اش هميشه جاويد است .
آيا ميدانيد : اين جمله از نوشيروان عادل است : كشور با بي ديني اداره ميشود و دوران ميگذرد ولي
ظلم پايدار نيست و بزرگترين دولتها را سرنگون خواهد كرد . ( تاريخ مسعودي - مروج الذهب )
آيا ميدانيد : ايرانيان تا سالهاي سال اسلام را نپذيرفتند و دهها سال با مسلمانان نبرد كردند . تاريخ
طبري – اين هشام – البلاذري – ابن خلدون از معتبر ترين اسناد اين وقايع است . بلاذري مينويسد خانواده
هاي پارسي از آنجهت اسلام پذيرفتند كه دادن جزيه و خراج - به اعراب وحشي را براي خود ننگ بزرگي
ميدانستند .
آيا ميدانيد : حكيم سهروردي معروف به شيخ اشراق كه در سال 549 پا به جهان گشود در سال 587
هجري توسط شيخ صلاح الدين عيوبي خليفه مصر و شام در سن 38 سالگي كشته شد . او از نورالانوار
به نام دادار اورمزد
ستايش بسيار ميكند كه همان آتش زرتشت است . وي در كتب خود از حكماي ايران مانند جاماسب -
فرشوشتر و بزرگمهر به نيكي ياد ميكند .
آيا ميدانيد : فردوسي بزرگ كه در سال 329 هجري پا به جهان گشود و 35 سال از عمر باشكوه خود
را براي زنده كردن ايران از دست اعراب وحشي سپري كرد . وي در سال 416 چشم از جهان گشود ولي
مسلمانان متحجر آن زمان بر جسد وي نماز نگذاشتند و اورا كافر و آتش پرست خطاب كردند زيرا او
همه كتاب حماسي و جهاني خود را در ستايش تمدن پيش از اسلام صرف كرد . در سال 1313 آرامگاه
ابدي وي با الهام از آرامگاه كورش بزرگ به دستور رضا شاه بزرگ بنا گشت و جشني جهاني با حضور
عده زيادي از خاور شناسان كشورهاي مختلف براي گرامي داشت هزار فردوسي برگذار شد .
آيا ميدانيد : انوشيروان دادگستر بدون محافظ از دربار خارج ميشده است . به گفته فردوسي بزرگ
روزي موبدان به وي گفتند كه مردم نگرانند كه تو بدون لشگر و محافظ به درون شهر مي آيي ؟
شاهنشاه پاسخ داد كه اگر دادگر باشم اين بهترين محافظ و پاسدار براي من است .
آيا ميدانيد : شهر قزوين را جغرافيا نويسان بزرگ شادشاپور ميدانند . اين شهر توسط شاهنشاه شاپور
اول بنا گشت و به همين مناسبت نام شاد شاهپور را بروي آن گذاشت . كه درياي كاسپين يا خزر را نيز
درياي قزوين ميخوانند . زيرا قزوين از شهرهاي بزرگ و مهم آنروزگار به حساب مي آمده است .
آِيا ميدانيد : شهر هرات افغانستان يكي از شهرهاي مهم ايران بوده است . در فرگرد اول ونديداد نام
هرات آمده است . در كنيبه داريوش بزرگ در بيستون نام هرات بعنوان شهري ايران آمده است . در
كتب ديني زرتشتي ( بند 18 فرگرد اول ونديداد ) آمده است ششمين شهري كه من ( اهورامزدا )
آفريدم و اهريمن از آنجا دور شد هرات است .
آيا ميدانيد : مهم ترين شهرهاي خاورميانه را يا ايرانيان ساختند و يا ترميم كردند . اينك به گوشه اي از
شهرههاي امپراتوري از دست رفته ايران را كه از متون پهلوي گرد آوري شده است نگاهي مي اندازيم
به نام دادار اورمزد
شهرهايي كه اندر سرزمين ايرانشهر ساخته شده است شرح آن تك تك در اين يادگار به جاي مانده از
متون پهلوي آمده است :
خراسان - شهر سمرقند ( در افغانستان ) را كاوس قباديان بن افكند ( بنا كرد ) و سياوش كاوسان به
فرجان رساند . كيخسرو سياوشان آن جا زاده شد و ورجاوند آتش بهرام را آنجا نشاند . پس زرتشت
از فرمان گشتاسب شاه دين آورد و آنرا بر هزار و دويست فرگرد به دين دبيري بر صفحات زرين
كند ( حك كرد ) و به گنج آتشگاه نهاد . سپس گجسته اسكندر آنرا سوخت و به دريا ريخت .
"سغد هفت آشيان شهر" او را هفت آشياني اندر بود . 1 )آن جم ( جمشيد شاه ) - 2 )آن فريدون
3) آن منوچهر - 4) آن كاووس - 5) آن كيخسرو - 6)يكي آن لهراسب و ديگري آن گشتاسب شاه -
ايراني . سپس گجسته ( ملعون ) افراسياب توراني بر بالاي هر يك از نشيمن هاي شاهان بتكده اي
ساخت .
بلخ بامي شهر نوازك را اسفنديار گشتاسپان ساخت . سپس ورجاوند آتش بهرام را آنجا نشاند (
آتشكده ) و نيزه خويش را در آنجا زد . به يبغو خاقان - چول خاقان - ارجاسب خيونان شاه پيغام
فرستاد كه هر كس به اين نيزه نشري كند چونان است كه به ايرانشهر تاخته است .
شهر "خوارزم" را نرسه يهودگان بنا نهاد .
شهر "مرو رود" را بهرام يزدگردان بنا نهاد .
شهر "پوشنگ" را شاپور اردشيران بنا نهاد و بر آن پلي بزرگ ساخت .
شهر "توس" را توس نوذران ساخت كه نهصد سال خاندان وي در آنجا سپهبد بودند . پس از آن
سپهبدي به زرير سپس به بستور و از بستور به كرزم رسيد .
به نام دادار اورمزد
شهر "نيشابور" را شاهنشاه شاپور اردشيران ساخت بدانگاه ( زمانيكه ) كه پهليزگ تو را كشت به
همانجا شهر را فرمود ساختن .
شهر "قاين" را كي لهراسب پدر گشتاسب شاه بنا نهاد .
شهري در گرگان به نام "ي" را نرسه اشكانيان ساخت .
شهر "كومس" و "پنج برج" را ضحاك تازي براي شبستان ساخت . مانش پارسيان آنجا بود . در طي
سلطنت شاهنشاه يزدگرد شاپوران براي حفظ آن ناحيه در برابر تازش چول نيرويي قرار داد .
شهر پنج خسرو - شاد خسرو - مست آباد - ويسپ شاد خسرو - هيبوي خسرو - شاد فرخ
خسرو را كيخسرو قباديان بنا نهاد . سپس در آنجا ديواري كه يكصد و هشتاد در كوشك و دستگرد و
پنج آرش بالا داشت ( ارتفاع ) ساخت .
شهر "تيسپون" در خاوران گرازگ گيوگان ساخت . ( جنوب بغداد )
شهر "نصيبين" ( در عراق ) را گرازگ گيوگان ايراني ساخت .
Babel . شهر "بابل" ( مهم ترين شهر باستاني ) را بابل در پادشاهي جم ( جمشيد ) ساخت
شهر "حيره" ( در عراق ) را شاهنشاه شاپور اردشيران ساخت و مهرزاد مرزبان حيره را در ناحيه
درياي تازيان گمارد .
شهر "همدان" را شاهنشاه يزدگرد شاپوران ساخت كه او را يزدگرد بزه گر خوانند .
شهري بنا كرد بهرام يزدگردان ( شاهنشاه بهرام گور ) در ماه و ناحيه نهاوند و دژ بهرام .
شهر "موصل" ( در عراق ) را پيروز شاپوران ساخت .
شهر "نيمروز" در كابل را اردشير اسفندياران ساخت .
شهر "فراه" و شهر " زابلستان " را رستم شاه سيستان ساخت .
شهر "كرمان" را پيروزان شاه كرمان ساخت .
به نام دادار اورمزد
شهر "به اردشير" توسط سه شاه بنا گشت . سرانجام شاهنشاه اردشير پاپكان آنرا به فرجام ( سرانجام
)رساند .
شهر "استخر" ( در فارس ) را اردوان شاه پارسيان ساخت .
شهر "دارابگرد" را داراي دارايان ساخت .
شهر "به شاهپور" را شاهپور اردشيران ساخت .
شهر "گور اردشير خره" ( فيروز آباد ) را شاهنشاه اردشير پاپكان ساخت .
شهر "هرمزد اردشيران" و شهر "رادهرمزد" را دلير هرمزد شاپوران ساخت .
شهر "شوش" و "شوشتر" را شيشين دخت زن يزدگرد شاپوران ساخت كه دختر راس جالوت شاه
يهوديان و نيز مادر بهرام گور بود .
شهر "گندي شاهپور" ( جندي شاپور ) و همچنين شهر ايران كرد شاهپور را شاهپور اردشيران
ساخت .
شهر "آسور" را اردشير اسفندياران ساخت . سپس اوشك هگر را مرزبان آنجا گماشت .
شهر "آذربايجان" را ايران گشنسب سپهبد آذربايجان ساخت و به فرجام رساند .
شهر "وان" ( در تركيه ) را ون بلاشان شاه ايراني براي حفظ جان خويش ساخت .
شهر "گنجه" در آذربايجان را افراسياب تور ساخت .
شهر "آموغ" را زنديق پرمرگ ساخت . زرتشت سپنتمان از آن شهر بود .
شهر "بغداد" را ابوجعفر كه وي را ابودوانيق خوانند ساخت .
به نام دادار اورمزد
بن مايه اين نوشتار :
واژه نامه ايران - دكتر جهانگير اوشيدري
مروج الذهب - مسعودي
سرزمين جاويد - پرفسور گيريشمن - واريژان موله - دكتر هرتزفلد
نسكهاي پهلوي - جاماسب جي دستور - آسانا - كتابخانه ملي ايران
آرمانهاي شهرياران ايران باستان : دلفگانگ كنادت
تاريخ طبري
شاهنامه فروسي بزرگ
گردآوري : ارشام پارسي
پاينده ايران سرزمين كهن مهر و تمدن